DHCP серверийн ажиллагааны горим

DHCP сервер гэж юу вэ?

DHCP нь хостууд IP хаяг, subnet mask, default gateway зэрэг т охиргооны мэдээллээ олж авахад ашиглагддаг. Учир нь хостуудад IP сүлжээнд холбогдоход нь IP хаяг хэрэг болдог. DHCP сервэр нь сүлжээний админы хийх тохиргоог амарчилжилж automat-р IP хаяг болон бусад мэдээллийг тараадаг.

DHCP сервэр хэрхэн ажилладаг вэ?

DHCP client-server горимоор ажилладаг ба 1 болон түүнээс дээш сервэрүүд IP хаяг болон бусад мэдээллүүдийг клиент тал bootup хийхэд тохируулахаар ажиллаж байдаг. Эдгээр тохиргооны

мэдээллүүд нь клиентэд тодорхой хугацаагаар түрээслэгдэхээр байдаг. Хост ачаалагдагдаж эхэлмэгц TCP/IP ашиглан broadcast-р IP хаяг болон бусад мэдээллийг авахаар (DHCPDISCOVER) message илгээдэг. Энэ алхмаар DHCP сервэр ажиллагаа эхэлдэг. Ажиллагааны туршид клиент нь хэд хэд төлөвийг дамждаг:

1. Initializing

2. Selecting

3. Requesting

4. Bound

5. Renewing

6. Rebinding

Эдгээр төлөвт шилжиж байхдаа клиент болон сервэр нь DHCP мессэжүүдийг солилцож байдаг.

DHCP server нь гурван янзаар IP хаягийг тараадаг:

· dynamic:

· automatic:

· static:

DHCP Message Table

Reference	Мессэж	Хэрэглээ
0x01	DHCPDISCOVER	Клиент тал DHCP сервэрээ олох
0x02	DHCPOFFER	Сервэр нь DHCPDISCOVER.–д клиент талд хариу өгөх
0x03	DHCPREQUEST	Клиент broadcasts-р нэг серверлүү онцолж хаяг авах хүсэлтээ илгээнэ
0x04	DHCPDECLINE	Сүзжээнд хаяг аль хэдийн хэрэглэж байгаа тохиолдолд.
0x05	DHCPACK	Сүлжээний хаягийг зөвшөөрөн хаягийг өгнө.
0x06	DHCPNAK	DHCPREQUEST-д татгалзах
0x07	DHCPRELEASE	Сүлжээний хаягаас татгалзаж, хаяг түрээслэхээ болиулах
0x08	DHCPINFORM	Хостыг тохиргоо мэдээллээ авсан эсэхийг асууна

DHCPDISCOVER

Клиент анх удаа ачаалагдаж эхэлмэгц Initializing төлөвт байх ба DHCPDISCOVER мессэжийг UDP-н 67-р портоор өөрийн физик дотоод дэд сүлжээндээ илгээнэ. Клиент өөрийн subnet-г мэдэхгүй тул бүх дэд сүлжээрүү 0.0.0.0 гэсэн source хаягтайгаар broadcast-р илгээнэ (destination IP address 255.255.255.255). Хэрэв DHCP тухайн дэд дотоод сүлжээнд байнаа бөгөөд зөв тохируулагдсан бол тухайн broadcast мессэжид DHCPOFFER message-р хариу өгнө.

Хэрэв тухайн дэд сүлжээнд байхгүй бол тухайн дэд сүлжээнд байгаа DHCP/BootP Relay Agent нь DHCPDISCOVER message-г DHCP server байгаа дэд сүлжээрүү forward хийж болно. Relay agent нь хост (Жишээ нь, Microsoft Windows Server) эсвэл router (жишээ нь: IP helper-н утгыг тохируулсан Cisco router).

DHCPOFFER

A DHCP server DHCPDISCOVER message-г хүлээж аваад UDP port 68-раа DHCPOFFER message илгээнэ. DHCPOFFER хүлээж авсан клиэнт нь Selecting горимд шилжинэ. DHCPOFFER message нь тохиргооны мэдээллүүдийг агуулсан байдаг. Жишээ нь: DHCP server DHCPOFFER message-дээ хүсэлт гаргагчийн IP address, subnet mask, default gateway зэргийг оруулдаг (хаягийг түрээслэх хугацаа, DNS зэрэг агуулагдаж болно). The DHCP server нь DHCPOFFER-оо broadcas-р илгээнэ, гэхдээ клиэнтийн мак хаягтай цуг байдаг болороор өөрт нь ирсэн гэдгийг кпиент танина.

Хэрэв тухайн дэд сүлжээнд байхгүй бол DHCP сервэр DHCPDISCOVER ирсэн DHCP/BootP Relay Agent-луу unicast-р (UDP 67 порт) DHCPOFFER илгээнэ. DHCP/BootP Relay Agent UDP port 68-р портоор broadcast болон unicast-р DHCPOFFER мэссэжийг дотоод дэд сүлжээнд илгээнэ.

DHCPREQUEST

Клиент DHCPOFFER хүлээж авсаны дараа DHCPREQUEST message илгээнэ., Клиент Requesting төлөвт шилжинэ. Клиент нэгээс олон DHCPOFFER message хүлээн авж болно. Энэ нь үед зөвхөн нэг л DHCPOFFER-г сонгоод тэр DHCP server-д л ганцхан хариу өгөөд бусад DHCPOFFER message-д татгалзана. Клиент нь серверээ серверийн IP хаягаар нь танина. DHCPREQUEST нь мөн broadcast цацагдах ба ингэснээр бүх DHCPOFFER илгээсэн сервер DHCPREQUEST-с DHCPOFFER нь зөвшөөрөгдсөн болон зөвшөөрөгдөөгүй эсэхээ мэдэх болно.

DHCPACK

DHCP server DHCPREQUEST хүлээж аваад DHCPACK message хариу болгон илгээсхээр процесс дуусна. DHCPACK message-н source IP хаяг нь DHCP server-нх харин destination хаяг нь broadcast байх ба клиентийн DHCPREQUEST-дэх бүх мэдээллийг агуулсан байдаг. Клиень DHCPACK хүлээж авснаар Bound төлөвт шилжинэ, Ингээд клиент тухайн IP хаягийг чөлөөтэй ашиглана. Энэ хооронд өөрийн өгөгдлийн сандаа тухайн клиентийг Мак хаяг болон IP хаягийн хамт түрээслэсэн гэдгээ нэмнэ.

Before the DHCP клиент шинэ хаягаа ашиглахасаа өмнө түрээслэж байгаа хаягийн цагийг тооцоолдог.Үүнд Lease Time (LT), Renewal Time (T1) болон Rebind Time (T2). Ерөнхийдөө дундаж LT 72 цаг байна.

Client-Server-н хаягууд

Packet Description	Source MAC Addr	Destination MAC Addr	Source IP Addr	Destination IP Addr
DHCPDISCOVER	Client	Broadcast	0.0.0.0	255.255.255.255
DHCPOFFER	DHCPServer	Broadcast	DHCPServer	255.255.255.255
DHCPREQUEST	Client	Broadcast	0.0.0.0	255.255.255.255
DHCPACK	DHCPServer	Broadcast	DHCPServer	255.255.255.255

DHCPNAK

Хэрэв сонгогдсон DHCPREQUEST message-г зөвшөөрөхгүй бол DCPNAK message илгээнэ. Клиент хэрэв DHCPNAK message хүлээж авах эсвэл DHCPREQUEST –н оронд ямар ч хариу хүлээж авахгүй бол буцаад Requesting төлөвт шилжиж ахин эхэлнэ. Клиент хамгийн багадаа 60 сек дотор 4 удаа DHCPREQUEST илгээгээд, нэмэргүй байвал Initializing төлөвт шилжинэ.

DHCPDECLINE

Клиент DHCPACK хүлээж авсныхаа дараа эцсийн шалгах ажиллагаагаа хийнэ. DHCPACK-р олж авсан хаягаараа Address Resolution Protocol (ARP) хүсэлт илгээнэ: Хэрэв үүний хариуд энэ хаяг өөр хостод хэрэглэгдэж байгаа нь илэрвэл DHCPDECLINE мессэжийг серверлүү илгээн процессыг эхнээс эхлэн Requesting төлөвт шилжинэ.

DHCPINFORM

Хэрэв клиент гар аргаар IP хаяг тохируулсан бол клиент DHCPINFORM-н тусламжтайгаар бусад мэдээллийг олж авна. Жишээ нь: Domain name. DHCP server DHCPINFORM message хүлээж авсныхаа дараа DHCPACK message-г IP хаяггүй бусад мэдээллийн хамтаар unicast-р илгээнэ.

DHCPRELEASE

Клиент DHCPRELEASE-г DHCP server-лүү илгээснээр тухайн хаягийг түрээслэхээ больж байгааг илтгэдэг.

DHCP relay agent

· DHCP клиент нь эхлэхдээ IP хаяг тохируулаагүй байдаг, тиймээс DHCP server-с IP хаяг олж авахын тулд broadcast хүсэлт илгээнэ

· Default тохиргоогоороо рутер нь broadcast мессэжийг өөр дээгүүрээ дамжуулдаггүй. DHCP server нь өөр сүлжээнд (Layer 3 (L3) network) байгаа тохиолдолд DHCP broadcast хүсэлтийг өөрөөрөө дамжуулах шаардлага гарж ирдэг. Үүнийг DHCP Relay Agent гүйцэтгэнэ.

ACL түүний хэрэглээ болон тохиргоо

Access Control list (ACL)

Тухайн сүлжээндэх орж, гарж байгаа урсгалыг удирдах боломжийг олгодог. Өөрөөр хэлбэл ACL нь IP хаяг болон түүнээс түвшний протоколууд дээр үндэслэн пакетийг permit эсвэл deny хийхийг шийддэг.

ACL нь permit болон deny хийхдээ пакетийн header дэх дараах мэдээллийн тусламжтай шийднэ.

– Source IP address

– Destination IP address

– ICMP message type

– TCP/UDP source port

– TCP/UDP destination port

ACL-г хаана хэрэглэх вэ?

· Гадаад дотоод сүлжээний дундах firewall router дээр

· Сүлжээний 2 дэд хэсгийг холбож байгаа router дээр

· Border router-д дээр

· Border router-н оролт гаралтын интерфэйс дээр

ACL-н давуу тал

· Сүлжээний ажиллагааг сайжруулахын тулд трафикийг хязгаарлаж өгдөг

· Трафикийг удирдах боломжоор хангадаг

· Сүлжээнд анхан шатны хамгаалалт болж өгдөг

· Router-н аль интерфэйс дээр урсгалыг forward хийх болон block хийхийг шийддэг

· Сүлжээнд холбогдож байгаа client-дыг удирдаж болно.

ACL operation

ACL нь орж ирж байгаа болон гарж байгаа урсгалын аль алинд нь тохируулагдаж болдог.

Орж ирж байгаа талын ACL- Inbound ACL

Гарж байгаа талын ACL- Outbound ACL

Access Control List Types

· Standard ACLs

· Extended ACLs

· Dynamic (lock and key) ACLs

· IP-named ACLs

· Reflexive ACLs

· Time-based ACLs that use time ranges

· Commented IP ACL entries

· Context-based ACLs

· Authentication proxy

· Turbo ACLs

· Distributed time-based ACLs

Standart ACLs: Зөвхөн source IP хаягаар филтер хийдэг. Пакетийн destination болон ямар портынх гэдэг нь чухал биш байдаг

• · NAT
• · DCHP
• · DNS

Extended ACLs: 3 төрлийн зүйлээр филтер хийж өгдөг үүнд:

• · Source and destination address
• · Source and destination TCP/UDP port
• · Protocol type

Configuring StarndartIP ACL

1. Standart ACL-ээ үүсгэж өгнө

2. Интерфэйстэйгээ холбож өгнө

Жишээ нь:

Router(config)#access-list 10 permit 192.168.3.0 0.0.0.255 Router(config)#interface fa0/0 Router(config-if)# ip access-group10 in (default нь outbound)

192.168.3.0 - 192.168.3.255 хоорондох бүх хаягийн урсгалыг зөвшөөрж, энэхүү access-group-ээ fa0/0 дээр тодорхойлж байна.

Хэрэв Access list-н мэдээллийг харах бол:

Router(config)# show access-lists - shows all access lists. Router(config)# show access-list 101 - shows access list 101. Router(config)# show ip interface - used to find out which access lists are on which interfaces.

Устгах бол:

Router(config)#no access-list [access-group number]

Remark хийх:

Router(config)#access-list access-list-number remark [тодорхойлолт]

Remark хийснээр ACL-г ойлгоход илүү хялбар болох бөгөөд 100 тэмдэгтэд багтаан тухайн ACL-н талаарх товч мэдээллийг бичнэ. ACL-г харахад мөн цугтаа гарч ирдэг.

Extended IP Access Lists

Extended ACL-г standart-с илүү хэргэлдэг. Учир нь илүү өргөн сонголтоор филтерлэх боломжтой байдаг.

Configuring ExtendedIP ACL

1. Extended ACL-ээ үүсгэж өгнө

2. Интерфэйстэйгээ холбож өгнө

lt	Less than
gt	Greater than
neq	Not equal to
eq	Equal to

ACL-г нэрлэх

ACL үүсгэх бас нэг арга нь ACL-г нэрлэх юм. Жишээ нь:

Router(config)# ip access-list standard Nik Router(config std-nacl)# deny any log - used to deny log packets